Οι ΗΠΑ ζητούν να συμμετάσχουμε οικονομικά στο Ταμείο PURL για την αγορά αμερικανικών όπλων προς ενίσχυση της Ουκρανίας
Όλο και περισσότερο εντείνει η αμερικανική κυβέρνηση τα τελευταία εικοσιτετράωρα τις προσπάθειές της προκειμένου να πείσει τη χώρα μας να συμμετάσχει στο PURL. Το Prioritized Ukraine Requirements List («Λίστα Απαιτήσεων με Προτεραιότητα στην Ουκρανία» θα το μεταφράζαμε) είναι ένα ταμείο που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, με σκοπό να στηρίξει άμεσα το Κίεβο με στρατιωτικό υλικό προκειμένου να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις των ρωσικών δυνάμεων.
{inAds}
Στην ουσία, αποτελεί έναν κοινό «κουμπαρά» στον οποίο οι χώρες-μέλη μπορούν να συνεισφέρουν με χρήματα. Τα ποσά που συγκεντρώνονται χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την αγορά αμερικανικών οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών, τα οποία στη συνέχεια αποστέλλονται στην Ουκρανία. Για τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, η συμμετοχή στο PURL δεν σημαίνει απαραίτητα άμεση καταβολή μεγάλων ποσών. Οι χώρες μπορούν να δεσμευτούν πολιτικά για συμμετοχή και να καθορίσουν αργότερα το ύψος της συνεισφοράς τους. Ωστόσο, η Ουάσιγκτον δίνει ιδιαίτερη σημασία στο ποια κράτη συμμετέχουν, καθώς θεωρεί ότι η μη συμμετοχή δίνει ένα μήνυμα μειωμένης αλληλεγγύης προς το Κίεβο.
Οπότε τώρα πιέζει και την Ελλάδα να συμμετάσχει σε αυτό το Ταμείο. Το ζήτημα ήρθε εκ νέου στο προσκήνιο σύμφωνα με την «Καθημερινή» λίγο πριν από τη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες, την περασμένη Τετάρτη, όπου παρευρέθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης. Σύμφωνα με πληροφορίες, στελέχη της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα μετέφεραν απευθείας το αίτημα της Ουάσιγκτον πως η Ελλάδα θα πρέπει να ανακοινώσει άμεσα ότι προτίθεται να συμμετάσχει στο PURL, ακόμη κι αν δεν έχουν καθοριστεί ακόμη τα ποσά.
Οι ΗΠΑ φέρεται να εξήραν τη στάση αρχών που έχει κρατήσει η χώρα μας από το ξέσπασμα του πολέμου, τονίζοντας ότι αναγνωρίζουν τις δημοσιονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Αθήνα. Παρ’ όλα αυτά, ζήτησαν ένα σαφές «πολιτικό σήμα» συμμετοχής, ώστε η Ελλάδα να μη βρεθεί στις λίγες χώρες του ΝΑΤΟ που δεν συμβάλλουν καθόλου στο ταμείο. Ένα ακόμη σημείο που φέρεται να υπογράμμισαν οι Αμερικανοί ήταν η υπογραφή της λεγόμενης Γενικής Συμφωνίας Πλαίσιο (General Framework Agreement, GFA). Πρόκειται για ένα έγγραφο που δεν καθορίζει χρήματα, αλλά λειτουργεί ως επίσημη δήλωση πρόθεσης. Στην πραγματικότητα, σημαίνει ότι η χώρα αποδέχεται να συμμετάσχει στο σχήμα και θα συζητήσει το ύψος της συνεισφοράς της σε δεύτερο χρόνο, όπως προαναφέραμε.
{inAds}
Παρά τις πιέσεις, από ελληνικής πλευράς πάντως δεν έγινε κάποια ανακοίνωση στη ΝΑΤΟϊκή σύνοδο. Η μόνη επίσημη ενημέρωση που υπήρξε ήταν ότι Αθήνα και Ουάσιγκτον θα προετοιμάσουν έναν νέο γύρο Στρατηγικού Διαλόγου, ο οποίος έχει ήδη καθυστερήσει αρκετούς μήνες και πλέον αναμένεται το 2026.
Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για το PURL πάντως δεν είναι καινούργιο. Από τότε που ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε το καλοκαίρι τη δημιουργία του ταμείου, η αμερικανική πρεσβεία στην Ελλάδα έχει επανέλθει αρκετές φορές. Πρώτος το έθεσε ο επιτετραμμένος Τζος Χακ, στη συνέχεια η νέα πρέσβειρα Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, η οποία το συζήτησε με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τους υπουργούς Γεραπετρίτη και Δένδια, ενώ τις τελευταίες ημέρες το θέμα φέρεται να επανήλθε από χαμηλότερου επιπέδου αξιωματούχους. Το Μέγαρο Μαξίμου προφανώς παρακολουθεί επισταμένως την υπόθεση, καθώς έχει άμεση σχέση με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, αλλά και με την εικόνα της χώρας μας στο ΝΑΤΟ. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση εξηγεί ότι η χώρα δεν μπορεί εύκολα να αναλάβει νέες οικονομικές δεσμεύσεις χωρίς να διαταραχθούν οι δημοσιονομικές ισορροπίες που επιτεύχθηκαν με μεγάλη προσπάθεια τα τελευταία χρόνια.
Όμως οι πιέσεις αναμένεται να συνεχιστούν, διότι οι ΗΠΑ και αρκετά ευρωπαϊκά κράτη θεωρούν ότι η στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας δεν μπορεί να μειωθεί αυτήν την περίοδο. Παρ’ ότι οι συζητήσεις για μια πιθανή ειρηνευτική διαδικασία παραμένουν αβέβαιες, η Δύση εκτιμά πως το Κίεβο πρέπει να συνεχίσει να λαμβάνει όπλα και πυρομαχικά για να κρατήσει τις γραμμές άμυνάς του. Μάλιστα ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε ότι μέχρι τώρα το PURL έχει ήδη τη στήριξη των δύο τρίτων των μελών της Συμμαχίας, με συνολικές δεσμεύσεις περίπου 4 δισ. ευρώ. Πάντως το ποσό αυτό θεωρείται ιδιαίτερα μικρό σε σχέση με την τεράστια βοήθεια που έχει δοθεί στην Ουκρανία από το 2022, η οποία υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 300 δισ. δολάρια σε αξία οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών.
Οπότε τώρα πιέζει και την Ελλάδα να συμμετάσχει σε αυτό το Ταμείο. Το ζήτημα ήρθε εκ νέου στο προσκήνιο σύμφωνα με την «Καθημερινή» λίγο πριν από τη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες, την περασμένη Τετάρτη, όπου παρευρέθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης. Σύμφωνα με πληροφορίες, στελέχη της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα μετέφεραν απευθείας το αίτημα της Ουάσιγκτον πως η Ελλάδα θα πρέπει να ανακοινώσει άμεσα ότι προτίθεται να συμμετάσχει στο PURL, ακόμη κι αν δεν έχουν καθοριστεί ακόμη τα ποσά.
Οι ΗΠΑ φέρεται να εξήραν τη στάση αρχών που έχει κρατήσει η χώρα μας από το ξέσπασμα του πολέμου, τονίζοντας ότι αναγνωρίζουν τις δημοσιονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Αθήνα. Παρ’ όλα αυτά, ζήτησαν ένα σαφές «πολιτικό σήμα» συμμετοχής, ώστε η Ελλάδα να μη βρεθεί στις λίγες χώρες του ΝΑΤΟ που δεν συμβάλλουν καθόλου στο ταμείο. Ένα ακόμη σημείο που φέρεται να υπογράμμισαν οι Αμερικανοί ήταν η υπογραφή της λεγόμενης Γενικής Συμφωνίας Πλαίσιο (General Framework Agreement, GFA). Πρόκειται για ένα έγγραφο που δεν καθορίζει χρήματα, αλλά λειτουργεί ως επίσημη δήλωση πρόθεσης. Στην πραγματικότητα, σημαίνει ότι η χώρα αποδέχεται να συμμετάσχει στο σχήμα και θα συζητήσει το ύψος της συνεισφοράς της σε δεύτερο χρόνο, όπως προαναφέραμε.
{inAds}
Παρά τις πιέσεις, από ελληνικής πλευράς πάντως δεν έγινε κάποια ανακοίνωση στη ΝΑΤΟϊκή σύνοδο. Η μόνη επίσημη ενημέρωση που υπήρξε ήταν ότι Αθήνα και Ουάσιγκτον θα προετοιμάσουν έναν νέο γύρο Στρατηγικού Διαλόγου, ο οποίος έχει ήδη καθυστερήσει αρκετούς μήνες και πλέον αναμένεται το 2026.
Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για το PURL πάντως δεν είναι καινούργιο. Από τότε που ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε το καλοκαίρι τη δημιουργία του ταμείου, η αμερικανική πρεσβεία στην Ελλάδα έχει επανέλθει αρκετές φορές. Πρώτος το έθεσε ο επιτετραμμένος Τζος Χακ, στη συνέχεια η νέα πρέσβειρα Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, η οποία το συζήτησε με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τους υπουργούς Γεραπετρίτη και Δένδια, ενώ τις τελευταίες ημέρες το θέμα φέρεται να επανήλθε από χαμηλότερου επιπέδου αξιωματούχους. Το Μέγαρο Μαξίμου προφανώς παρακολουθεί επισταμένως την υπόθεση, καθώς έχει άμεση σχέση με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, αλλά και με την εικόνα της χώρας μας στο ΝΑΤΟ. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση εξηγεί ότι η χώρα δεν μπορεί εύκολα να αναλάβει νέες οικονομικές δεσμεύσεις χωρίς να διαταραχθούν οι δημοσιονομικές ισορροπίες που επιτεύχθηκαν με μεγάλη προσπάθεια τα τελευταία χρόνια.
Όμως οι πιέσεις αναμένεται να συνεχιστούν, διότι οι ΗΠΑ και αρκετά ευρωπαϊκά κράτη θεωρούν ότι η στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας δεν μπορεί να μειωθεί αυτήν την περίοδο. Παρ’ ότι οι συζητήσεις για μια πιθανή ειρηνευτική διαδικασία παραμένουν αβέβαιες, η Δύση εκτιμά πως το Κίεβο πρέπει να συνεχίσει να λαμβάνει όπλα και πυρομαχικά για να κρατήσει τις γραμμές άμυνάς του. Μάλιστα ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε ότι μέχρι τώρα το PURL έχει ήδη τη στήριξη των δύο τρίτων των μελών της Συμμαχίας, με συνολικές δεσμεύσεις περίπου 4 δισ. ευρώ. Πάντως το ποσό αυτό θεωρείται ιδιαίτερα μικρό σε σχέση με την τεράστια βοήθεια που έχει δοθεί στην Ουκρανία από το 2022, η οποία υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 300 δισ. δολάρια σε αξία οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών.
