Πρόταση - βόμβα: Η Ελλάδα να αναλάβει τον ρόλο της Ρωσίας στον Καύκασο - Ο ελληνικός στρατός στα σύνορα Τουρκίας - Αρμενίας
Nα αναλάβει η Ελλάδα τον ρόλο που παραδοσιακά παίζει η Ρωσία στον Καύκασο, στέλνοντας ένοπλες δυνάμεις στην Αρμενία προτείνει με άρθρο του στο Mirror Spectator ο γνωστός αναλυτής με ρίζες απευθείας στο βαθύ κράτος των ΗΠΑ Michael Rubin…Μια τέτοια κίνηση, αν υλοποιηθεί, θα σημάνει ριζική ανατροπή της γεωπολιτικής ισορροπίας στην περιοχή, με άμεσες συνέπειες για τις σχέσεις Αθήνας–Άγκυρας, το ΝΑΤΟ και τη διπλωματική ταυτότητα της Ελλάδας.
{inAds}
Υπέρμαχοι μιλούν για στρατηγική ευκαιρία και ενίσχυση της συμμαχικής επιρροής, ενώ επικριτές προειδοποιούν για απρόβλεπτους κινδύνους και την πιθανότητα σύγκρουσης σφαιρών επιρροής.
Υπέρμαχοι μιλούν για στρατηγική ευκαιρία και ενίσχυση της συμμαχικής επιρροής, ενώ επικριτές προειδοποιούν για απρόβλεπτους κινδύνους και την πιθανότητα σύγκρουσης σφαιρών επιρροής.
Το ερώτημα που μένει είναι αν η Ελλάδα είναι έτοιμη να μετατρέψει μια θεωρητική πρόταση σε πρακτική εξωτερική πολιτική — και με ποιο τίμημα.
H αφορμή
Πιο συγκεκριμένα, Σύμφωνα με τον Rubin, Αμερικανοί και Τούρκοι λομπίστες στην Ουάσιγκτον συνεχίζουν να επικρίνουν την παρουσία ρωσικών στρατευμάτων στην Αρμενία, παρουσιάζοντάς την ως απόδειξη ότι η Αρμενία αποτελεί ρωσικό σατραπεία, εχθρική προς τα δυτικά συμφέροντα.
Πρόκειται για έναν ισχυρισμό ψευδή εκ προοιμίου και ανιστόρητο.
Ο Κόκκινος Στρατός εγκατέστησε στρατιωτική βάση στο Γκιουμρί, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Αρμενίας, στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, για να στεγάσει την 261η Μεραρχία Πεζικού.
Μετά την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου, η Σοβιετική Αρμενία και τα σύνορα του Ναχιτσεβάν με την Τουρκία αποτέλεσαν ένα από τα δύο μόλις σημεία όπου η Σοβιετική Ένωση συνόρευε με χώρα του ΝΑΤΟ.
Η Μόσχα μετονόμασε τη μονάδα πρώτα σε 37η Μεραρχία Πεζικού και κατόπιν σε 127η Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού.
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η Ρωσία μετονόμασε την εγκατάσταση του Γκιουμρί σε 102η Στρατιωτική Βάση.
Η αποστολή της παραμένει η φύλαξη των συνόρων Αρμενίας–Τουρκίας, σημειώνει ο Rubin και προσθέτει: Το να αγνοεί κανείς αυτήν την ιστορία και να υποστηρίζει ότι η ρωσική παρουσία σημαίνει πως η Αρμενία είναι μαριονέτα της Μόσχας, ισοδυναμεί με το να ισχυρίζεται ότι η αμερικανική βάση στον Κόλπο του Γκουαντάναμο καθιστά το κομμουνιστικό καθεστώς της Κούβας υποχείριο των Ηνωμένων Πολιτειών - ένας ισχυρισμός που είναι αντικειμενικά λανθασμένος.
{inAds}
Η Βελούδινη Επανάσταση του 2018 στην Αρμενία υπονόμευσε την παραδοσιακή ρωσική επιρροή στη χώρα.
Η αποτυχία της Ρωσίας να προστατεύσει τους Αρμένιους του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από τις επιθέσεις του Αζερμπαϊτζάν το 2020 και το 2023 ενίσχυσε τη λαϊκή δυσπιστία απέναντι στη Μόσχα.
Παράλληλα, η ρωσική βάση στο Γκιουμρί είναι ιδιαιτέρως αντιδημοφιλής μεταξύ των κατοίκων λόγω της κακής συμπεριφοράς των Ρώσων στρατιωτών, η οποία κορυφώθηκε με τη δολοφονία επταμελούς αρμενικής οικογένειας τον Ιανουάριο του 2015 από τον Valery Permyakov.
Οι Αρμένιοι δυσαρεστήθηκαν επειδή οι ρωσικές δυνάμεις αρνήθηκαν να τον παραδώσουν στις αρμενικές αρχές, επιμένοντας ότι οποιαδήποτε δίκη θα γινόταν εντός της βάσης. Επιπλέον, ο Περμιακόφ εκτίει ισόβια ποινή στη Ρωσία και όχι στην Αρμενία, γεγονός που ενίσχυσε την αγανάκτηση.
Αν και το έγκλημά του ήταν το πιο ειδεχθές, τέτοια περιστατικά δεν αποτελούν εξαίρεση αλλά κανόνα: οι Αρμένιοι παραπονιούνται ότι οι Ρώσοι στρατιώτες εμπλέκονται σε παραβατικές συμπεριφορές.
Τον Αύγουστο του 2025, Αρμένιοι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από τη βάση του Γκιουμρί, απαιτώντας το κλείσιμό της και την πλήρη αποχώρηση της Ρωσίας.
Η αποχώρηση αυτή φαίνεται να είναι θέμα χρόνου, δεδομένων της στροφής της Αρμενίας προς τη Δύση, της έλλειψης ρωσικού στρατιωτικού προσωπικού και των αναγκών της Μόσχας σε άλλα μέτωπα.
Αν και η μίσθωση της βάσης λήγει το 2044, είναι απίθανο οι ρωσικές δυνάμεις να παραμείνουν έως τότε.
Παρότι οι Αρμένιοι επιθυμούν να αποστασιοποιηθούν από τη Ρωσία, ανησυχούν για την ασφάλεια των συνόρων τους.
Η Τουρκία, με την αναθεωρητική και επεκτατική της πολιτική, επιδιώκει να ανασχεδιάσει σύνορα και να ξαναγράψει αιωνόβιες συνθήκες.
Η άρνηση της Άγκυρας να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων σημαίνει ότι, αντί να απονομιμοποιεί τις ακραίες τάσεις εξάλειψης της Αρμενίας και των Αρμενίων, η τουρκική κυβέρνηση καλλιεργεί και ενισχύει τέτοιες πεποιθήσεις.
Στροφή στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον αναλυτή, καθώς η Ρωσία αποχωρεί, η Αρμενία θα πρέπει να στραφεί προς την Ελλάδα για να την αντικαταστήσει.
Ως μέλος του ΝΑΤΟ, τα παράπονα της Τουρκίας σχετικά με μια ανάπτυξη ελληνικών δυνάμεων θα έπεφταν στο κενό εκτός Άγκυρας.
Η προσπάθεια της Τουρκίας να αναπτύξει στρατεύματα στη Γάζα υπονομεύει οποιοδήποτε επιχείρημα θα μπορούσε να προβάλει σχετικά με ιστορικά βάρη ή την ακαταλληλότητα της παρουσίας ελληνικών στρατευμάτων στα σύνορά της.
Ως συν-θύματα γενοκτονίας που διαπράχθηκε από την Τουρκία, οι Έλληνες προσεγγίζουν την Αρμενία με συμπάθεια και κατανοούν τους φόβους της.
Αν και η Ρωσία θα δυσανασχετούσε με οποιαδήποτε αντικατάσταση, οι δεσμοί της Ελληνικής Ορθοδοξίας με την Αρμενική και τη Ρωσική Εκκλησία θα παρακάμπτουν πολιτισμικές ασυμφωνίες.
Η αρμενική κυβέρνηση που έχει δεσμευθεί στην ασφάλεια και την άμυνα της χώρας της δεν θα πρέπει να σταματήσει στην Ελλάδα.
Καθώς ο Πρόεδρος Donald Trump και ο υπουργός Εξωτερικών Marco Rubio επιδιώκουν να προωθήσουν την ειρήνη μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ilham Aliyev, έχει αντιταχθεί σε οποιονδήποτε ρόλο των Ευρωπαίων παρατηρητών στην παρακολούθηση των συνόρων και των γραμμών ελέγχου.
Ο Trump και ο Rubio θα μπορούσαν να παρακάμψουν το γράμμα, αν όχι το πνεύμα, των επινοημένων ανησυχιών του Aliyev, αναθέτοντας σε Ινδούς ειρηνευτές να βοηθήσουν στην παρακολούθηση και περιπολία των συνόρων μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν.
Αν ο Aliyev πράγματι εκτιμά την ειρήνη, δεν θα έχει λόγο να παραπονεθεί για την ινδική παρουσία: οι Ινδοί διαθέτουν έμπειρες ειρηνευτικές δυνάμεις, και ο στρατός τους είναι ικανός στο να περιπολεί σε ορεινό και σκληρό έδαφος.
Η σύναψη συμβολαίων του ίδιου του Αζερμπαϊτζάν με Πακιστανούς μισθοφόρους καθιστά οποιοδήποτε παράπονό του για Ινδούς παρατηρητές υποκριτικό.
Η εισβολή του Αζερμπαϊτζάν, ο κυνισμός των Ρώσων, η προθυμία της Τουρκίας να καταπατήσει δικαιώματα και συνθήκες και η απαίτηση του Αζερμπαϊτζάν για τη διάλυση της Ομάδας του Μινσκ μπορεί να φαίνονται ως εμπόδια στην ειρήνη και την ασφάλεια, αλλά ταυτόχρονα ανοίγουν νέες ευκαιρίες — εφόσον οι Αρμένιοι διπλωμάτες και η αρμενική διασπορά στο εξωτερικό τις διεκδικήσουν.
Το μέλλον της συνοριακής ασφάλειας της Αρμενίας έγκειται λιγότερο στην ειρήνη με την Άγκυρα και το Μπακού, και περισσότερο στη συνεργασία με την Αθήνα και το Δελχί, καταλήγει ο Rubin.
Η Βελούδινη Επανάσταση του 2018 στην Αρμενία υπονόμευσε την παραδοσιακή ρωσική επιρροή στη χώρα.
Η αποτυχία της Ρωσίας να προστατεύσει τους Αρμένιους του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από τις επιθέσεις του Αζερμπαϊτζάν το 2020 και το 2023 ενίσχυσε τη λαϊκή δυσπιστία απέναντι στη Μόσχα.
Παράλληλα, η ρωσική βάση στο Γκιουμρί είναι ιδιαιτέρως αντιδημοφιλής μεταξύ των κατοίκων λόγω της κακής συμπεριφοράς των Ρώσων στρατιωτών, η οποία κορυφώθηκε με τη δολοφονία επταμελούς αρμενικής οικογένειας τον Ιανουάριο του 2015 από τον Valery Permyakov.
Οι Αρμένιοι δυσαρεστήθηκαν επειδή οι ρωσικές δυνάμεις αρνήθηκαν να τον παραδώσουν στις αρμενικές αρχές, επιμένοντας ότι οποιαδήποτε δίκη θα γινόταν εντός της βάσης. Επιπλέον, ο Περμιακόφ εκτίει ισόβια ποινή στη Ρωσία και όχι στην Αρμενία, γεγονός που ενίσχυσε την αγανάκτηση.
Αν και το έγκλημά του ήταν το πιο ειδεχθές, τέτοια περιστατικά δεν αποτελούν εξαίρεση αλλά κανόνα: οι Αρμένιοι παραπονιούνται ότι οι Ρώσοι στρατιώτες εμπλέκονται σε παραβατικές συμπεριφορές.
Τον Αύγουστο του 2025, Αρμένιοι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από τη βάση του Γκιουμρί, απαιτώντας το κλείσιμό της και την πλήρη αποχώρηση της Ρωσίας.
Η αποχώρηση αυτή φαίνεται να είναι θέμα χρόνου, δεδομένων της στροφής της Αρμενίας προς τη Δύση, της έλλειψης ρωσικού στρατιωτικού προσωπικού και των αναγκών της Μόσχας σε άλλα μέτωπα.
Αν και η μίσθωση της βάσης λήγει το 2044, είναι απίθανο οι ρωσικές δυνάμεις να παραμείνουν έως τότε.
Παρότι οι Αρμένιοι επιθυμούν να αποστασιοποιηθούν από τη Ρωσία, ανησυχούν για την ασφάλεια των συνόρων τους.
Η Τουρκία, με την αναθεωρητική και επεκτατική της πολιτική, επιδιώκει να ανασχεδιάσει σύνορα και να ξαναγράψει αιωνόβιες συνθήκες.
Η άρνηση της Άγκυρας να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων σημαίνει ότι, αντί να απονομιμοποιεί τις ακραίες τάσεις εξάλειψης της Αρμενίας και των Αρμενίων, η τουρκική κυβέρνηση καλλιεργεί και ενισχύει τέτοιες πεποιθήσεις.
Στροφή στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον αναλυτή, καθώς η Ρωσία αποχωρεί, η Αρμενία θα πρέπει να στραφεί προς την Ελλάδα για να την αντικαταστήσει.
Ως μέλος του ΝΑΤΟ, τα παράπονα της Τουρκίας σχετικά με μια ανάπτυξη ελληνικών δυνάμεων θα έπεφταν στο κενό εκτός Άγκυρας.
Η προσπάθεια της Τουρκίας να αναπτύξει στρατεύματα στη Γάζα υπονομεύει οποιοδήποτε επιχείρημα θα μπορούσε να προβάλει σχετικά με ιστορικά βάρη ή την ακαταλληλότητα της παρουσίας ελληνικών στρατευμάτων στα σύνορά της.
Ως συν-θύματα γενοκτονίας που διαπράχθηκε από την Τουρκία, οι Έλληνες προσεγγίζουν την Αρμενία με συμπάθεια και κατανοούν τους φόβους της.
Αν και η Ρωσία θα δυσανασχετούσε με οποιαδήποτε αντικατάσταση, οι δεσμοί της Ελληνικής Ορθοδοξίας με την Αρμενική και τη Ρωσική Εκκλησία θα παρακάμπτουν πολιτισμικές ασυμφωνίες.
Η αρμενική κυβέρνηση που έχει δεσμευθεί στην ασφάλεια και την άμυνα της χώρας της δεν θα πρέπει να σταματήσει στην Ελλάδα.
Καθώς ο Πρόεδρος Donald Trump και ο υπουργός Εξωτερικών Marco Rubio επιδιώκουν να προωθήσουν την ειρήνη μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ilham Aliyev, έχει αντιταχθεί σε οποιονδήποτε ρόλο των Ευρωπαίων παρατηρητών στην παρακολούθηση των συνόρων και των γραμμών ελέγχου.
Ο Trump και ο Rubio θα μπορούσαν να παρακάμψουν το γράμμα, αν όχι το πνεύμα, των επινοημένων ανησυχιών του Aliyev, αναθέτοντας σε Ινδούς ειρηνευτές να βοηθήσουν στην παρακολούθηση και περιπολία των συνόρων μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν.
Αν ο Aliyev πράγματι εκτιμά την ειρήνη, δεν θα έχει λόγο να παραπονεθεί για την ινδική παρουσία: οι Ινδοί διαθέτουν έμπειρες ειρηνευτικές δυνάμεις, και ο στρατός τους είναι ικανός στο να περιπολεί σε ορεινό και σκληρό έδαφος.
Η σύναψη συμβολαίων του ίδιου του Αζερμπαϊτζάν με Πακιστανούς μισθοφόρους καθιστά οποιοδήποτε παράπονό του για Ινδούς παρατηρητές υποκριτικό.
Η εισβολή του Αζερμπαϊτζάν, ο κυνισμός των Ρώσων, η προθυμία της Τουρκίας να καταπατήσει δικαιώματα και συνθήκες και η απαίτηση του Αζερμπαϊτζάν για τη διάλυση της Ομάδας του Μινσκ μπορεί να φαίνονται ως εμπόδια στην ειρήνη και την ασφάλεια, αλλά ταυτόχρονα ανοίγουν νέες ευκαιρίες — εφόσον οι Αρμένιοι διπλωμάτες και η αρμενική διασπορά στο εξωτερικό τις διεκδικήσουν.
Το μέλλον της συνοριακής ασφάλειας της Αρμενίας έγκειται λιγότερο στην ειρήνη με την Άγκυρα και το Μπακού, και περισσότερο στη συνεργασία με την Αθήνα και το Δελχί, καταλήγει ο Rubin.
