Στις φλόγες όλος ο κόσμος - Πρωτοφανή αεροπορικά χτυπήματα του Πακιστάν στο Αφγανιστάν - Συναγερμός στην Ινδία

Το Πακιστάν πραγματοποίησε πρωτοφανείς αεροπορικές επιθέσεις στην αφγανική πρωτεύουσα, Καμπούλ, το βράδυ της 9ης Οκτωβρίου, στοχεύοντας δύο ανώτερα μέλη των Tehrik-e-Taliban Pakistan (TTP), της πιο γνωστής παραφυάδας των Πακιστανών Ταλιμπάν.Οι επιθέσεις έπληξαν την περιοχή Abdul Haq Square, κοντά σε κυβερνητικά κτίρια και την υπηρεσία εθνικής ασφάλειας της Αφγανιστάν.

Σύμφωνα με έναν Πακιστανό αξιωματούχο και ένα μέλος της οργάνωσης, οι επιθέσεις στόχευσαν τον ηγέτη των TTP, Noor Wali Mehsud, ο οποίος φέρεται να επέζησε, ενώ δύο «σημαντικά» μέλη της ομάδας σκοτώθηκαν, χωρίς να αποκαλυφθούν τα ονόματά τους.
{inAds}
Πακιστανικές επιθέσεις και στο Paktika

Το υπουργείο Άμυνας της Αφγανιστάν ανέφερε στις 10 Οκτωβρίου ότι το Πακιστάν ευθύνεται για τις επιθέσεις στην Καμπούλ και για μια ακόμα που πραγματοποιήθηκε στην ανατολική επαρχία του Paktika.

Στην περιοχή του Paktika, οι επιθέσεις χτύπησαν μια αγορά όπλων, ένα κατάστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών και ένα εστιατόριο, χωρίς να αναφερθούν θύματα.
Ο εκπρόσωπος του Πακιστανικού Στρατού, Ahmad Sharif, σε συνέντευξή του την ίδια μέρα, αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ευθέως την ευθύνη του Πακιστάν για τις επιθέσεις, αλλά ανέφερε ότι «το Αφγανιστάν χρησιμοποιείται ως βάση επιχειρήσεων κατά του Πακιστάν και υπάρχουν αποδείξεις γι' αυτό».
Υπογράμμισε ότι οι αναγκαίες ενέργειες θα ληφθούν για την προστασία των Πακιστανών πολιτών.

Επιπλέον, ο Sharif επεσήμανε ότι το Πακιστάν θα συνεχίσει να προχωρά σε επιθέσεις «όπου και όταν είναι απαραίτητο» για να προστατεύσει τα συμφέροντά του και να αποτρέψει τις επιθέσεις από εξτρεμιστικές οργανώσεις που χρησιμοποιούν το Αφγανιστάν ως βάσεις για τις επιθέσεις τους κατά του χώρας του.

Ρήξη μεταξύ δύο πρώην συμμάχων

Η τελευταία αυτή κλιμάκωση έρχεται δύο μέρες μετά την επίθεση του TTP, η οποία σκότωσε 11 Πακιστανούς αξιωματικούς, περιλαμβανομένων ενός υπολοχαγού και ενός ταγματάρχη, στην επαρχία Khyber Pakhtunkhwa. στο βόρειο Πακιστάν.
Παρά τις ιστορικές σχέσεις μεταξύ Πακιστάν και Ταλιμπάν, οι δύο πλευρές έχουν έρθει σε σύγκρουση από την αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν το 2020, με το Ισλαμαμπάντ να κατηγορεί την Καμπούλ για στήριξη των TTP.
Οι επιθέσεις από την οργάνωση αυτή αυξάνονται και γίνονται ολοένα πιο θανατηφόρες.
{inAds}
Έντονη ανησυχία για ξέφρενη κλιμάκωση της βίας στην Ασία

Το Πακιστάν κατηγορεί τη νέα κυβέρνηση των Ταλιμπάν στην Καμπούλ για την υποστήριξη των δυνάμεων των TTP, οι οποίες πραγματοποιούν επιθέσεις σε πακιστανικό έδαφος.

Η κατηγορία αυτή δεν είναι νέας φύσεως, καθώς ορισμένα στοιχεία του TTP επιχειρούν στα σύνορα μεταξύ Πακιστάν και Αφγανιστάν και έχουν χρησιμοποιήσει το αφγανικό έδαφος ως καταφύγιο και βάση επιχειρήσεων.
{inAds}
Η αυξανόμενη ένταση έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, καθώς οι επιθέσεις των TTP και η απάντηση του Πακιστάν υπονοούν μια κλιμάκωση της βίας στην περιοχή.

Ραγδαία επιδείνωση

Η κατάσταση στα σύνορα Πακιστάν-Αφγανιστάν συνεχώς επιδεινώνεται, με τις επιθέσεις των TTP να κλιμακώνονται και το Πακιστάν να ανταποκρίνεται με αντίποινα.
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία την ενίσχυση της βίας και τις πιθανές συνέπειες για την περιοχή, δεδομένου ότι αυτή η σύγκρουση μπορεί να επηρεάσει και άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Ινδία, και να προκαλέσει μεγαλύτερη αναστάτωση στην ήδη εύθραυστη κατάσταση της Κεντρικής Ασίας και του Νότιου Ασιατικού χώρου.
Η περαιτέρω κλιμάκωση της βίας ενδέχεται να οδηγήσει σε μια μεγαλύτερη στρατηγική αντιπαράθεση μεταξύ Πακιστάν και Αφγανιστάν, και ταυτόχρονα να ενισχύσει την παρουσία διεθνών δυνάμεων στην περιοχή,

Εσωτερική αιμορραγία και εξωτερικές σκιές

Σύμφωνα με το Κέντρο Ερευνών και Ασφάλειας του Ισλαμαμπάντ (CRSS), το τρίτο τρίμηνο του 2025 σημειώθηκε αύξηση 46% στους θανάτους που σχετίζονται με τρομοκρατία στο Πακιστάν σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Οι απώλειες περιλαμβάνουν πολίτες, μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και ενόπλους.
Ήδη οι 2.414 θάνατοι που καταγράφηκαν έως τον Σεπτέμβριο πλησιάζουν τα συνολικά 2.546 θύματα ολόκληρου του 2024 — μιας χρονιάς που ήδη χαρακτηριζόταν ως η πιο αιματηρή της τελευταίας δεκαετίας.
Οι νέες απώλειες ώθησαν την πακιστανική πλευρά να απειλήσει με αίμα την Ινδία.

Τα δύο μέτωπα του Πακιστάν

1. Το δυτικό μέτωπο

Η κυριότερη εστία δράσης τρομοκρατών εντοπίζεται κατά μήκος των δυτικών συνόρων, με τις επιχειρήσεις να επικεντρώνονται στην αντιμετώπιση:


• Πακιστανών Ταλιμπάν (TTP) στα βορειοδυτικά
• Βαλούχων αυτονομιστών στο νοτιοδυτικό Μπαλουχιστάν

Η απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν το 2021 δημιούργησε ένα γεωπολιτικό κενό, το οποίο η Ισλαμαμπάντ θεωρεί ότι εκμεταλλεύονται εξτρεμιστές που βρίσκουν καταφύγιο στο Αφγανιστάν — ισχυρισμός που η κυβέρνηση των Ταλιμπάν απορρίπτει.
Ωστόσο, ο ΟΗΕ κάνει λόγο για «περιβάλλον ανοχής» προς εξτρεμιστές εντός Αφγανιστάν.

2. Το μέτωπο με την Ινδία

Η δήλωση του Ισλαμαμπάντ περί ινδο-χρηματοδοτούμενων τρομοκρατών και η πολεμική ρητορική φανερώνουν μια αναβάθμιση του «σκιώδους πολέμου» ανάμεσα στις δύο πυρηνικές δυνάμεις της Νότιας Ασίας.
Το Νέο Δελχί, χωρίς επίσημη απάντηση, απορρίπτει συστηματικά τέτοιες κατηγορίες ως «παραπληροφόρηση».
Ωστόσο, η ένταση κλιμακώνεται.

Το Πακιστάν βρίσκεται σήμερα σε πολλαπλά σταυροδρόμια:

1.Αντιμετωπίζει εσωτερική αποσταθεροποίηση από ανανεωμένες τρομοκρατικές επιθέσεις.
2. Βιώνει διπλωματική απομόνωση και αβεβαιότητα στη σχέση του με τους γείτονες, κυρίως με το Αφγανιστάν και την Ινδία.
3. Και ταυτόχρονα, προσπαθεί να σταθεροποιηθεί οικονομικά σε μια χρονιά με αυξανόμενη φτώχεια και πολιτική αστάθεια.

Αν δεν υπάρξει συντονισμένη προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η ριζοσπαστικοποίηση και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κράτος, τότε η χώρα κινδυνεύει να διολισθήσει ξανά σε μια κατάσταση διαρκούς εσωτερικής πολιορκίας.

Άλυτες οι διαφορές Ινδίας - Πακιστάν

Την ίδια στιγμή και ενώ η διεθνής κοινότητα συνδέει τις εντάσεις Ινδίας–Πακιστάν κυρίως με την αμφιλεγόμενη περιοχή του Κασμίρ, ένα παλαιότερο αλλά συχνά παραγνωρισμένο μέτωπο απειλεί να επανέλθει καταστροφικά στο προσκήνιο: το Sir Creek, ένα φαινομενικά ασήμαντο κομμάτι γης και νερού στο Rann of Kutch, όπου η διαμάχη παραμένει άλυτη εδώ και 78 χρόνια.
Σήμερα, όμως, αυτή η λωρίδα γης απειλεί να εξελιχθεί σε πυριτιδαποθήκη υψηλής στρατηγικής και οικονομικής σημασίας, με τις δηλώσεις-σοκ της ινδικής ηγεσίας να δημιουργούν σενάρια στρατιωτικής κλιμάκωσης που θυμίζουν τις πολεμικές δεκαετίες του 20ού αιώνα.

Οικονομικά και γεωπολιτικά διακυβεύματα

Μια μικρή μετατόπιση στη θαλάσσια γραμμή μπορεί να μεταφέρει εκατοντάδες τετρ. μίλια ΑΟΖ από το ένα κράτος στο άλλο.
Οι εκβολές/υγρότοποι συχνά έχουν μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου — πιθανώς δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η περιοχή είναι πλούσια σε θαλάσσιους πόρους, σημαντικούς για την αλιεία των δύο κρατών.
Συνεπώς, η διαμάχη για το Sir Creek δεν είναι γεωγραφικό υπόλειμμα του παρελθόντος.
Είναι ενεργό γεωοικονομικό ναρκοπέδιο.

Το Sir Creek είναι μια 96 χιλιομέτρων παλιρροιακή εκβολή (tidal estuary) που χωρίζει το Γκουτζαράτ της Ινδίας από το Σιντ του Πακιστάν, κοντά στις ακτές της Αραβικής Θάλασσας. Αν και δεν διαθέτει σταθερό πληθυσμό, είναι εξαιρετικής σημασίας για τρεις λόγους:

1. ΑΟΖ και υδρογονάνθρακες: Η περιοχή επηρεάζει την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στη δυτική Ινδία και νοτιοανατολικό Πακιστάν. Μια μικρή μετακίνηση γραμμής θαλάσσιας οριοθέτησης μπορεί να σημαίνει απώλεια εκατοντάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων γεμάτων ενεργειακούς πόρους.

2. Ιστορική και στρατιωτική βαρύτητα: Η περιοχή έχει ήδη υπάρξει θέατρο συγκρούσεων το 1965, ενώ έχει στρατηγική σημασία λόγω της εγγύτητας στο λιμάνι του Καράτσι — οικονομική αρτηρία για το Πακιστάν.

3. Θαλάσσια διεκδίκηση και κυριαρχία: Ο έλεγχος του Sir Creek επηρεάζει τη θαλάσσια κυριαρχία και την πρόσβαση στο εμπόριο, την αλιεία και την έρευνα για πετρέλαιο.