Ισραηλινός ειδικός: Δεν είμαστε Ελλάδα - Η «Οργή του Ποσειδώνα» θα «σβήσει» τη Γαλάζια Πατρίδα των Τούρκων

Τον κώδωνα του κινδύνου με τις εκτιμήσεις του για την επόμενη μεγάλη σύγκρουση στην Ανατολική Μεσόγειο προκαλεί μέσω άρθρο του στην εφημερίδα Israel Hayom ο Shay Gal, Ισραηλινός ειδικός στη διεθνή πολιτική, τη διαχείριση κρίσεων και τις στρατηγικές επικοινωνίες.

Δεν είμαστε Ελλάδα», υπονοεί, προειδοποιώντας ότι η τουρκική στρατηγική της «Γαλάζιας Πατρίδας» οδηγεί σε αναπόφευκτη αναμέτρηση.
Μάλιστα, στο επίκεντρο βρίσκεται το σχέδιο «Οργή του Ποσειδώνα», μια επιχείρηση-φάντασμα που, όπως υποστηρίζει, μπορεί να σβήσει τα τουρκικά τετελεσμένα από τον χάρτη και να ανατρέψει πλήρως τις ισορροπίες στην περιοχή.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Gal, «Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Hakan Fidan, ανακοίνωσε την πλήρη διακοπή εμπορικών σχέσεων με το Ισραήλ, κλείνοντας τα λιμάνια και περιορίζοντας τον εναέριο χώρο – η τελευταία κίνηση σε μια στρατηγική που έχει τις ρίζες της στη θαλάσσια συμφωνία του Προέδρου Erdogan με την Τρίπολη το 2019».
Η συμφωνία αυτή παραχώρησε στην Άγκυρα μια απευθείας γραμμή χιλίων χιλιομέτρων, η οποία διασχίζει αιγυπτιακά και ελληνικά ύδατα.
Κατατέθηκε στον ΟΗΕ, όμως απορρίφθηκε άμεσα ως μια εικονική οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, αντάλλαγμα για τη στρατιωτική βοήθεια προς την Τρίπολη.

Περίπου το 98% του εμπορίου του Ισραήλ εξαρτάται από μεσογειακές θαλάσσιες οδούς, ενώ τα υποθαλάσσια καλώδια το συνδέουν με την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.

Η Τρίπολη, απελπισμένη για τουρκικά όπλα, πρόσφερε στον Erdogan αυτό το «δώρο» – ένα εργαλείο εκβιασμού των θαλάσσιων οδών του Ισραήλ.
Η Λιβύη είναι διασπασμένη: η κυβέρνηση της Τρίπολης εξαρτάται από τη στρατιωτική βοήθεια της Τουρκίας και συντάσσεται με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, το Κατάρ και τα δίκτυα της παγκόσμιας τζιχάντ.

Αντίθετα, το ανατολικό στρατόπεδο του στρατηγού Haftar υποστηρίζεται από τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και την Αίγυπτο – χώρες των οποίων τα συμφέροντα ασφαλείας συχνά συγκλίνουν με εκείνα του Ισραήλ.
Ο Haftar απέρριψε τη συμφωνία του 2019 ως παράνομη εκχώρηση της λιβυκής κυριαρχίας – ένα ανύπαρκτο θαλάσσιο σύνορο, που παραχωρήθηκε στην Άγκυρα με αντάλλαγμα στρατιωτική βοήθεια.

Σήμερα, η ανατολή αλλάζει: έπειτα από συνάντηση του Haftar με τον επικεφαλής της τουρκικής ΜΙΤ, το Κοινοβούλιο της Tobruk, που άλλοτε αντιτασσόταν, ετοιμάζεται να εγκρίνει τη συμφωνία.
Αυτό που ξεκίνησε ως μονομερής συναλλαγή με την Τρίπολη εξελίσσεται σε μοχλό επιρροής και στα δύο στρατόπεδα.

Η συμφωνία αμφισβητήθηκε δικαστικά και από τις δύο πλευρές.
Το 2021, το Εφετείο της αλ-Μπαϊντά ακύρωσε το Μνημόνιο Κατανόησης, κρίνοντας ότι η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν είχε εξουσία χωρίς έγκριση από το κοινοβούλιο.
Το 2024, το Εφετείο της Τρίπολης (δυτικά) έκρινε άκυρη μια συμφωνία Τουρκίας -Λιβύης για φυσικό αέριο, με το σκεπτικό ότι στηριζόταν στο ίδιο ανύπαρκτο θαλάσσιο σύνορο.

Η Τουρκία υποστηρίζει ότι τα ελληνικά νησιά δικαιούνται μόνο περιορισμένα χωρικά ύδατα, χωρίς ΑΟΖ.

Το διεθνές δίκαιο όμως λέει το αντίθετο: η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, αν και δεν έχει υπογραφεί από την Άγκυρα, παραμένει δεσμευτική.
Τα μικρά νησιά μπορεί να έχουν μειωμένο βάρος, αλλά μεγάλα νησιά όπως η Κρήτη και η Ρόδος δεν μπορούν να διαγραφούν από τον χάρτη.
Στην Ανατολική Μεσόγειο, σχεδόν κάθε μίλι θάλασσας διεκδικείται ή αμφισβητείται. Κάθε νέα τουρκική «γραμμή» ακυρώνει κυριαρχικά δικαιώματα γειτονικών κρατών.

Η Τουρκία ενεργεί σαν η συμφωνία να είναι έγκυρη, στέλνοντας πλοία, υπογράφοντας συμβόλαια και πραγματοποιώντας μια έρευνα 9 μηνών και 10.000 χιλιομέτρων στον βυθό για να ενισχύσει τα «τετελεσμένα».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση κήρυξε τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης νομικά άκυρη.
Οι κυρώσεις του 2019 για «παράνομες γεωτρήσεις» απέτυχαν• οι περιπολίες του ΝΑΤΟ ανοιχτά της Λιβύης δεν σταμάτησαν τα τουρκικά πλοία.
Οι διαφορετικές απόψεις στην ΕΕ φάνηκαν καθαρά στη στάση του Παρισιού: η Γαλλία προστάτευσε τον Haftar στα ευρωπαϊκά συμβούλια –μπλοκάροντας το προσχέδιο του 2019 που καταδίκαζε την επίθεσή του στην Τρίπολη– τον στήριξε διπλωματικά χωρίς να συσπειρώσει την Ευρώπη, ενώ ακολουθούσε δική της πολιτική στη Λιβύη σε συνεργασία με τον Haftar και τους συμμάχους του στον Κόλπο.

Το αποτέλεσμα: η ΕΕ διασπασμένη, η Άγκυρα ανεξέλεγκτη.
Η Ευρώπη έχει ξαναπληρώσει το τίμημα τέτοιων κενών. Το 2022, η έκρηξη του Nord Stream – του αγωγού-ναυαρχίδας που μετέφερε ρωσικό αέριο στη Γερμανία – αποκάλυψε την ευαλωτότητα της Ευρώπης σε επιθέσεις σε υποθαλάσσιες υποδομές. Κι όμως, στην Ανατολική Μεσόγειο δεν έχει αναπτυχθεί καμία ειδική δύναμη.

Η Άγκυρα εκμεταλλεύεται το κενό.

Και η πρόκληση αυτή δεν είναι μοναδική για τη Μεσόγειο. Η Αυστραλία αντιμετωπίζει παρόμοιο κίνδυνο: πάνω από το 95% της παγκόσμιας συνδεσιμότητάς της βασίζεται σε υποθαλάσσια καλώδια – μια «γκρίζα ζώνη» όπου τα «ατυχήματα» συγκαλύπτουν δολιοφθορές.
Κινεζικά πλοία χαρτογράφησαν τις διαδρομές των καλωδίων υπό το πρόσχημα της επιστήμης – νόμιμο στη μορφή, στρατηγικό στην ουσία – το ίδιο μοτίβο που εφαρμόζει η Άγκυρα στη Μεσόγειο.
Αυτό που η Καμπέρα αποκαλεί «εύθραυστο κέντρο βάρους» κάτω από τον Νότιο Ωκεανό, στη Μεσόγειο είναι το ίδιο το πεδίο που επιδιώκει να ελέγξει η Τουρκία.

Κρίσιμα τα Κατεχόμενα

Σύμφωνα με τον Shay Gal, η εμπορική αρτηρία του Ισραήλ περνά από αυτήν την αμφισβητούμενη ζώνη, και κάθε τουρκική αξίωση θα μπορούσε να σημάνει παρενόχληση ισραηλινών πλοίων.

Ο EuroAsia Interconnector, που συνδέει το ηλεκτρικό δίκτυο του Ισραήλ με την Κύπρο, την Κρήτη και την Ελλάδα, εξαρτάται από τη σταθερότητα της περιοχής. Διεθνή καλώδια, όπως το Blue-Raman, διασχίζουν επίσης τα ίδια ύδατα.
Αυτό το «σύνορο», που έχει καταρρεύσει νομικά και αντιβαίνει στη γεωγραφική λογική, δεν είναι απλώς ένας εικονικός χάρτης.
Είναι στρατηγικό εργαλείο – με στόχο τη διαγραφή της Ελλάδας, την πίεση της Αιγύπτου, τον αποκλεισμό του Ισραήλ.
Μέσω αυτού, η Τουρκία επιχειρεί να ελέγξει κρίσιμες υποδομές από τις οποίες εξαρτώνται η ασφάλεια και η οικονομία του Ισραήλ και της ευρύτερης περιοχής.

Χωρίς τον έλεγχο της κατεχόμενης Βόρειας Κύπρου –υπό τουρκική κατοχή από το 1974 και μετατραπείσα σε προκεχωρημένη βάση της «Γαλάζιας Πατρίδας» (Mavi Vatan) για την επέκταση της τουρκικής ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο– η συμφωνία με τη Λιβύη θα είχε μείνει στα χαρτιά.
Η Βόρεια Κύπρος δίνει στην Άγκυρα το εφαλτήριο για να χαράξει απευθείας γραμμή προς τη Λιβύη, εντάσσοντας τη φανταστική θαλάσσια γραμμή στον ευρύτερο σχεδιασμό της Mavi Vatan.

Για το Ισραήλ, η κατοχή αυτή δεν είναι αφηρημένη έννοια: από βάσεις drones και πυραύλων εκεί, η Τουρκία μπορεί να πλήξει ταχύτατα ισραηλινές εξέδρες φυσικού αερίου, ναυτικά μέσα και υποδομές επικοινωνιών, ενώ διευκολύνει μυστικές επιχειρήσεις της Hamas και του Ιράν — ένα σχέδιο γνώριμο από την πολεμική τακτική δι’ αντιπροσώπων της Τεχεράνης.
Αυτή είναι η απειλή που καλείται να αντιμετωπίσει το σχέδιο «Οργή του Ποσειδώνα» – και η λιβυκή επέκταση της Mavi Vatan ίσως μια μέρα δοκιμάσει την περιοχή με ανάλογο τρόπο.

Στην Ερυθρά Θάλασσα, η Άγκυρα δρα μέσω των Houthis, διαταράσσοντας τη ναυσιπλοΐα στη Διώρυγα του Σουέζ και εκτρέποντας το εμπόριο Ασίας – Ευρώπης σε χερσαίες οδούς που ελέγχει η ίδια – μιμούμενη την ιρανική στρατηγική χρήσης πληρεξουσίων για τη διατάραξη θαλάσσιων οδών.
Η στρατηγική αυτή δεν στοχεύει μόνο το παγκόσμιο εμπόριο, αλλά και την ίδια την Αίγυπτο: αποδυναμώνοντας τη Διώρυγα, ο Erdogan επιχειρεί να πλήξει το καθεστώς Sisi, να διαβρώσει τη βασική οικονομική αρτηρία της χώρας και να ενισχύσει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, τους μακροχρόνιους ιδεολογικούς του συμμάχους.

Έτσι, η Άγκυρα χαράσσει ένα συνεχές τόξο ελέγχου –από τη Μεσόγειο μέχρι το Μπαμπ ελ-Μαντέμπ– με στόχο τον έλεγχο των εμπορικών διαδρόμων και την αναδιαμόρφωση της περιφερειακής στρατηγικής.
Η κρίση του Σουέζ (δεύτερος Αραβοϊσραηλινός πόλεμος) του 1956 και ο Πόλεμος των Έξι Ημερών του 1967 ξεκίνησαν από το Ισραήλ για να σπάσει ο αιγυπτιακός ναυτικός αποκλεισμός του Εϊλάτ.
Σήμερα, η Αίγυπτος στέκεται δίπλα στο Ισραήλ απέναντι σε μια παρόμοια διαρκή θαλάσσια απειλή από την Τουρκία – και θα μπορούσε να αποτελέσει εταίρο στην εξουδετέρωσή της.

Πηγή