Κωνσταντινούπολη: Για πρώτη φορά μετά από 500 χρόνια, κανένας νέος μαθητής δεν εγγράφηκε στο ελληνορθόδοξο σχολείο
Για το σχολικό έτος 2025/26 είχε εγγραφεί μόνο ένας νέος μαθητής, αλλά μεταφέρθηκε σε άλλο ελληνικό σχολείο. Ο αριθμός των μαθητών στο Ελληνικό Γυμνάσιο στη γειτονιά της Φενέρ μειώθηκε από 730 σε 30 σε λιγότερο από 150 χρόνια. Για χάρη του σχολείου και της χριστιανικής εκπαίδευσης στην Τουρκία «Καλώ όλους να απλώσουν ένα χέρι βοήθειας», είπε ο διευθυντής Δημήτρης Ζώτος.
Το ιστορικό ελληνικό κολέγιο της Κωνσταντινούπολης στην Κωνσταντινούπολη, σύμβολο της μακραίωνης παρουσίας της κοινότητας στην οικονομική και εμπορική πρωτεύουσα της Τουρκίας, δεν έχει καταγράψει νέες εγγραφές για το σχολικό έτος 2025/26, με μόνο μερικές δεκάδες μαθητές να φοιτούν αναφέρει το asianews.
{inAds}
Το ελληνικό γυμνάσιο (Φενέρ Ρουμ Λισέσι) στη γειτονιά Φενέρ, που ιδρύθηκε πριν από 571 χρόνια, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι δεν θα δεχτεί νέους μαθητές φέτος, θέτοντας σε κίνδυνο το ίδιο το μέλλον του.
Επίσημα γνωστό σήμερα ως Ιδιωτικό Ελληνικό Γυμνάσιο και Λύκειο του Φαναρίου, το ίδρυμα βρίσκεται στη γειτονιά Φενέρ της Κωνσταντινούπολης, με θέα στον Κεράτιο Κόλπο.
Μεταξύ των Ελλήνων και της ελληνορθόδοξης κοινότητας, είναι γνωστή ως η «Μεγάλη του Γένους Σχολή, Megáli toú Genous Scholí, στα ελληνικά, και ιδρύθηκε το 1454 ως μέρος μιας συμφωνίας μεταξύ του Πατριάρχη Γενναδίου Σχολάριου και του Οθωμανού Σουλτάνου Μωάμεθ Β'.
Κατά την οθωμανική περίοδο εκπαίδευσε πολλούς υψηλόβαθμους αξιωματούχους, αρχιδιερμηνείς, πατριάρχες και κληρικούς. Σήμερα, αντικατοπτρίζοντας την ανατολική ρωμαϊκή κληρονομιά του, το σχολείο προσφέρει ολοκληρωμένη εκπαίδευση τόσο στα τουρκικά όσο και στα ελληνικά.
Το κτίριο στην οδό Sancaklar Yokuşu βρίσκεται σε γη που κάποτε ανήκε στον Dimitrie Cantemir (Dmitri Kantemir), έναν Μολδαβό πρίγκιπα και απόφοιτο του σχολείου.
Σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Κωνσταντίνο Δημάδη, το σημερινό κτίριο θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα της Κωνσταντινούπολης, εν μέρει χάρη στο αρχιτεκτονικό του μεγαλείο και την εγγύτητά του με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και περιστασιακά αναφέρεται ως «το πέμπτο μεγαλύτερο κάστρο στην Ευρώπη».
Μεταξύ των σημαντικότερων και ιστορικότερων θεσμών που συνδέονται με το Πατριαρχείο, υφίσταται τις συνέπειες της συνεχιζόμενης μείωσης του χριστιανικού πληθυσμού στη Μέση Ανατολή, από την Τουρκία και τη Συρία μέχρι το Ιράκ και τους Αγίους Τόπους.
Αυτή η μείωση επηρεάζει επίσης την ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης, επηρεάζοντας όχι μόνο το σχολείο της Φενέρ (το οποίο είναι από τα πιο σκληρά πληγέντα), αλλά όλα τα ελληνικά μειονοτικά σχολεία.
Μιλώντας στην εφημερίδα Άγος, ο διευθυντής του σχολείου Δημήτρης Ζώτος ανέφερε ότι περίπου 300 μαθητές είναι εγγεγραμμένοι αυτή τη στιγμή σε ελληνικά μειονοτικά σχολεία σε όλη την Τουρκία, αλλά μόνο 30 φοιτούν στο κολέγιο της Φενέρ.
«Για να είμαι ειλικρινής, ένας μαθητής ήρθε κατά τη διάρκεια της περιόδου εγγραφής, αλλά πείσαμε την οικογένεια να επιλέξει άλλο ελληνικό σχολείο, γιατί απλά δεν είναι βιώσιμο να διευθύνεις μια τάξη με έναν μόνο μαθητή», εξήγησε. «Δεν είναι ούτε ψυχολογικά, ούτε παιδαγωγικά, ούτε εκπαιδευτικά υγιές. Η οικογένεια κατάλαβε και συμφώνησε. Εάν έρθουν περισσότεροι μαθητές τα επόμενα χρόνια, οι πόρτες μας θα είναι πάντα ανοιχτές».
«Είναι προφανές ότι αντιμετωπίζουμε σοβαρές δημογραφικές προκλήσεις. Θα ήταν λάθος να πούμε το αντίθετο,' πρόσθεσε ο Ζώτος. «Είναι λυπηρό και προκαλεί σκέψη το γεγονός ότι ο αριθμός των μαθητών σε αυτό το κτίριο μειώθηκε από 730 σε 30 σε 140 χρόνια. Αυτές είναι προκλήσεις πέρα από τον έλεγχό μας και πρέπει να βρεθούν λύσεις».
«Θέλουμε αυτά τα ιδρύματα να επιβιώσουν», τόνισε ο διευθυντής. «Είναι πολύτιμα όχι μόνο για την κοινότητά μας, αλλά και για την ευρύτερη κοινωνία στην οποία ζούμε. Γι' αυτό καλώ όλους να απλώσουν ένα χέρι βοήθειας».
Ο κ. Ζώτος έθεσε το θέμα στην ανώτατη αρχή της χώρας κατά τη διάρκεια συνάντησης τον Νοέμβριο του 2023 μεταξύ εκπροσώπων μειονοτικών σχολείων και του Τούρκου υπουργού Παιδείας Γιουσούφ Τεκίν, αλλά δεν προέκυψε τίποτα.
Το ελληνικό γυμνάσιο (Φενέρ Ρουμ Λισέσι) στη γειτονιά Φενέρ, που ιδρύθηκε πριν από 571 χρόνια, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι δεν θα δεχτεί νέους μαθητές φέτος, θέτοντας σε κίνδυνο το ίδιο το μέλλον του.
Επίσημα γνωστό σήμερα ως Ιδιωτικό Ελληνικό Γυμνάσιο και Λύκειο του Φαναρίου, το ίδρυμα βρίσκεται στη γειτονιά Φενέρ της Κωνσταντινούπολης, με θέα στον Κεράτιο Κόλπο.
Μεταξύ των Ελλήνων και της ελληνορθόδοξης κοινότητας, είναι γνωστή ως η «Μεγάλη του Γένους Σχολή, Megáli toú Genous Scholí, στα ελληνικά, και ιδρύθηκε το 1454 ως μέρος μιας συμφωνίας μεταξύ του Πατριάρχη Γενναδίου Σχολάριου και του Οθωμανού Σουλτάνου Μωάμεθ Β'.
Phanar Greek Orthodox College - Istanbul, Türkiye pic.twitter.com/wcgXJaBv77
— ًًً (@Den_Xehno) June 29, 2025
Κατά την οθωμανική περίοδο εκπαίδευσε πολλούς υψηλόβαθμους αξιωματούχους, αρχιδιερμηνείς, πατριάρχες και κληρικούς. Σήμερα, αντικατοπτρίζοντας την ανατολική ρωμαϊκή κληρονομιά του, το σχολείο προσφέρει ολοκληρωμένη εκπαίδευση τόσο στα τουρκικά όσο και στα ελληνικά.
Το κτίριο στην οδό Sancaklar Yokuşu βρίσκεται σε γη που κάποτε ανήκε στον Dimitrie Cantemir (Dmitri Kantemir), έναν Μολδαβό πρίγκιπα και απόφοιτο του σχολείου.
Σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Κωνσταντίνο Δημάδη, το σημερινό κτίριο θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα της Κωνσταντινούπολης, εν μέρει χάρη στο αρχιτεκτονικό του μεγαλείο και την εγγύτητά του με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και περιστασιακά αναφέρεται ως «το πέμπτο μεγαλύτερο κάστρο στην Ευρώπη».
Μεταξύ των σημαντικότερων και ιστορικότερων θεσμών που συνδέονται με το Πατριαρχείο, υφίσταται τις συνέπειες της συνεχιζόμενης μείωσης του χριστιανικού πληθυσμού στη Μέση Ανατολή, από την Τουρκία και τη Συρία μέχρι το Ιράκ και τους Αγίους Τόπους.
Αυτή η μείωση επηρεάζει επίσης την ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης, επηρεάζοντας όχι μόνο το σχολείο της Φενέρ (το οποίο είναι από τα πιο σκληρά πληγέντα), αλλά όλα τα ελληνικά μειονοτικά σχολεία.
Μιλώντας στην εφημερίδα Άγος, ο διευθυντής του σχολείου Δημήτρης Ζώτος ανέφερε ότι περίπου 300 μαθητές είναι εγγεγραμμένοι αυτή τη στιγμή σε ελληνικά μειονοτικά σχολεία σε όλη την Τουρκία, αλλά μόνο 30 φοιτούν στο κολέγιο της Φενέρ.
«Για να είμαι ειλικρινής, ένας μαθητής ήρθε κατά τη διάρκεια της περιόδου εγγραφής, αλλά πείσαμε την οικογένεια να επιλέξει άλλο ελληνικό σχολείο, γιατί απλά δεν είναι βιώσιμο να διευθύνεις μια τάξη με έναν μόνο μαθητή», εξήγησε. «Δεν είναι ούτε ψυχολογικά, ούτε παιδαγωγικά, ούτε εκπαιδευτικά υγιές. Η οικογένεια κατάλαβε και συμφώνησε. Εάν έρθουν περισσότεροι μαθητές τα επόμενα χρόνια, οι πόρτες μας θα είναι πάντα ανοιχτές».
«Είναι προφανές ότι αντιμετωπίζουμε σοβαρές δημογραφικές προκλήσεις. Θα ήταν λάθος να πούμε το αντίθετο,' πρόσθεσε ο Ζώτος. «Είναι λυπηρό και προκαλεί σκέψη το γεγονός ότι ο αριθμός των μαθητών σε αυτό το κτίριο μειώθηκε από 730 σε 30 σε 140 χρόνια. Αυτές είναι προκλήσεις πέρα από τον έλεγχό μας και πρέπει να βρεθούν λύσεις».
«Θέλουμε αυτά τα ιδρύματα να επιβιώσουν», τόνισε ο διευθυντής. «Είναι πολύτιμα όχι μόνο για την κοινότητά μας, αλλά και για την ευρύτερη κοινωνία στην οποία ζούμε. Γι' αυτό καλώ όλους να απλώσουν ένα χέρι βοήθειας».
Ο κ. Ζώτος έθεσε το θέμα στην ανώτατη αρχή της χώρας κατά τη διάρκεια συνάντησης τον Νοέμβριο του 2023 μεταξύ εκπροσώπων μειονοτικών σχολείων και του Τούρκου υπουργού Παιδείας Γιουσούφ Τεκίν, αλλά δεν προέκυψε τίποτα.
