Παντελής Σαββίδης: Το νέο Γεωπολιτικό Τρίγωνο και ο Ρόλος της Κρήτης
Το κείμενο που ακολουθεί αποτέλεσε την ομιλία του Παντελή Σαββίδη στο συνέδριο “Στρατηγικές και επιδραστικότητα σε τομείς της ελληνικής διπλωματίας. Ο ρόλος της Κρήτης. Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης στη 1 και στις 2 Νοεμβρίου στο Κολυμπάρη Χανίων.
Βρισκόμαστε σε μια περίοδο μεγάλης γεωπολιτικής ρευστότητας. Σημερινές συνεργασίες και συμμαχίες μπορεί να καταρρεύσουν αύριο. Η Δύση παρουσιάζει φαινόμενα παρακμής σε αντίθεση με ανατολικές δυνάμεις, κυρίως, Κίνας και Ρωσίας και ο αγώνας για την ηγεμονία είναι αδυσώπητος.
{inAds}
Οι Ηνωμένες Πολιτείες που περνούν μια δική τους εσωτερική κρίση δίνουν εικόνα αδυναμίας να διασφαλίσουν τον ηγεμονικό τους ρόλο τον οποίο αμφισβητεί σε όλους τους τομείς-πλην του στρατιωτικού προς το παρόν- η Κίνα. Ο Μεσογειακός χώρος που μας ενδιαφέρει στην σημερινή μας συνάντηση, αποτελεί πεδίο ενδιαφέροντος και των ΗΠΑ και της Κίνας και της Ρωσίας.
Το ενδιαφέρον για τον χώρο δεν είναι, μόνο ως θαλάσσιας οδού. Η Μεσόγειος ενώνει τρείς ηπείρους και τα γεωστρατηγικά και γεωοικονομικά συμφέροντα είναι πολλά. Μπορεί με το λιώσιμο των πάγων να ανοίγει και άλλη θαλάσσια οδός-συντομότερη για την Κίνα και τη Ρωσία προς την Ευρώπη (ο αρκτικός κύκλος τον οποίο πριν μερικές ημέρες διέσχισε εμπορικό πλοίο κινεζικών συμφερόντων) αλλά αλίμονο, η Μεσόγειος δεν είναι μια απλή θαλάσσια οδός.
Οπότε ο ανταγωνισμός ΗΠΑ, Κίνας και Ρωσίας στον χώρο αυτό πρέπει να θεωρείται δεδομένος.
Στα κενά που επιτρέπουν οι τρείς αυτές δυνάμεις κινούνται και περιφερειακοί παίκτες οι οποίοι μας ενδιαφέρουν και μας αφορούν. Κυρίως, η Τουρκία και το Ισραήλ.
Η Ελλάδα είναι ενταγμένη πολιτικά, οικονομικά και πολιτισμικά στο δυτικό σύστημα το οποίο κυριαρχείται από τις ΗΠΑ. Αυτή η σταθερά δεν μπορεί να αλλάξει.
Οπότε η γεωπολιτική μας ανάλυση έχει ως βάση την Ελλάδα και τα συμφέροντά της μέσα στο δυτικό σύστημα.
Και επειδή το φαινόμενο δεν είναι γραμμικό το ζήτημα είναι να δούμε πως παίζεται το παιχνίδι από τους πρωταγωνιστές και πως η Ελλάδα μπορεί να διασφαλίσει τα συμφέροντά της.
Στη γεωπολιτική αυτή ανάλυση η Κρήτη διαδραματίζει από κάθε άποψη πρωταγωνιστικό ρόλο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες που περνούν μια δική τους εσωτερική κρίση δίνουν εικόνα αδυναμίας να διασφαλίσουν τον ηγεμονικό τους ρόλο τον οποίο αμφισβητεί σε όλους τους τομείς-πλην του στρατιωτικού προς το παρόν- η Κίνα. Ο Μεσογειακός χώρος που μας ενδιαφέρει στην σημερινή μας συνάντηση, αποτελεί πεδίο ενδιαφέροντος και των ΗΠΑ και της Κίνας και της Ρωσίας.
Το ενδιαφέρον για τον χώρο δεν είναι, μόνο ως θαλάσσιας οδού. Η Μεσόγειος ενώνει τρείς ηπείρους και τα γεωστρατηγικά και γεωοικονομικά συμφέροντα είναι πολλά. Μπορεί με το λιώσιμο των πάγων να ανοίγει και άλλη θαλάσσια οδός-συντομότερη για την Κίνα και τη Ρωσία προς την Ευρώπη (ο αρκτικός κύκλος τον οποίο πριν μερικές ημέρες διέσχισε εμπορικό πλοίο κινεζικών συμφερόντων) αλλά αλίμονο, η Μεσόγειος δεν είναι μια απλή θαλάσσια οδός.
Οπότε ο ανταγωνισμός ΗΠΑ, Κίνας και Ρωσίας στον χώρο αυτό πρέπει να θεωρείται δεδομένος.
Στα κενά που επιτρέπουν οι τρείς αυτές δυνάμεις κινούνται και περιφερειακοί παίκτες οι οποίοι μας ενδιαφέρουν και μας αφορούν. Κυρίως, η Τουρκία και το Ισραήλ.
Η Ελλάδα είναι ενταγμένη πολιτικά, οικονομικά και πολιτισμικά στο δυτικό σύστημα το οποίο κυριαρχείται από τις ΗΠΑ. Αυτή η σταθερά δεν μπορεί να αλλάξει.
Οπότε η γεωπολιτική μας ανάλυση έχει ως βάση την Ελλάδα και τα συμφέροντά της μέσα στο δυτικό σύστημα.
Και επειδή το φαινόμενο δεν είναι γραμμικό το ζήτημα είναι να δούμε πως παίζεται το παιχνίδι από τους πρωταγωνιστές και πως η Ελλάδα μπορεί να διασφαλίσει τα συμφέροντά της.
Στη γεωπολιτική αυτή ανάλυση η Κρήτη διαδραματίζει από κάθε άποψη πρωταγωνιστικό ρόλο.
{inAds}
Η γραμμή αυτή διεμβολίζεται και αμφισβητείται, οικονομικά κυρίως, πάντως, προς ώρας όχι στρατιωτικά. Και από την Κίνα και από την Ρωσία και από την Τουρκία. Είναι οι τρείς δυνάμεις με τις οποίες η Ελλάδα πρέπει να ρυθμίσει τις σχέσεις της ενταγμένη στο αμερικανικό μεσογειακό τόξο.Η Κρήτη ως γεωπολιτικός πολλαπλασιαστής
Έτσι η Σούδα και οι συμπληρωματικές εγκαταστάσεις γύρω της (Καστέλι, Ακρωτήρι, Τυμπάκι) συνδέονται με το ευρύτερο νατοϊκό δίκτυο παρακολούθησης του Aegean ISR Grid.
Η Ουάσιγκτον αντιλαμβάνεται πως η Τουρκία δεν είναι πια ο αξιόπιστος σύμμαχος του Ψυχρού Πολέμου. Η πολιτική «στρατηγικής αυτονομίας» του Ερντογάν, η αγορά ρωσικών S-400, οι επαφές με τη Μόσχα και το Πεκίνο, και η φιλοδοξία για ηγεμονία στη Μεσόγειο («Γαλάζια Πατρίδα») τη φέρνουν σε τροχιά σύγκρουσης με τη Δύση. Γι’ αυτό και οι ΗΠΑ, χωρίς να εγκαταλείπουν πλήρως την Τουρκία, επενδύουν σε εναλλακτικούς άξονες — Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ, Αίγυπτο, Ινδία.
Η Κρήτη, σε αυτό το πλαίσιο, είναι το αντίβαρο στην τουρκική Αττάλεια και το Ακσάζ: ελέγχει τις ναυτικές προσβάσεις τουρκικών δυνάμεων και «δέχεται» τα δυτικά logistics που θα χρειάζονταν σε περίπτωση κρίσης. Η Τουρκία βλέπει αυτό το πλέγμα ως περικύκλωση — και δεν έχει άδικο. Το Μεσογειακό Τόξο είναι ουσιαστικά το αντι-Mavi Vatan δόγμα των ΗΠΑ.Η Κίνα και το «μεσογειακό παιχνίδι»
Η Κίνα έχει διεισδύσει ήσυχα στη Μεσόγειο μέσω επενδύσεων (COSCO στον Πειραιά, λιμάνια Αλγερίας, Ιταλίας και Αιγύπτου). Για τις ΗΠΑ, ο έλεγχος της Κρήτης είναι το ανάχωμα στη μετατροπή της Μεσογείου σε κινεζικό θαλάσσιο διάδρομο του BRI. Από τη Σούδα, οι Αμερικανοί επιτηρούν κινήσεις στον Πειραιά και τη Διώρυγα του Σουέζ — δύο κρίσιμους κρίκους της Belt and Road.
Η παρουσία τους στην Κρήτη λειτουργεί έτσι και ως μήνυμα προς το Πεκίνο: ο Νέος Δρόμος του Μεταξιού σταματά εδώ.
Το Ισραήλ: τεχνολογικός και ενεργειακός πυλώνας.
Η ενοποίησή τους δημιουργεί ένα αμερικανικό «ανάχωμα» που εκτείνεται μέχρι την Ινδία, μέσω των συμμαχιών I2U2 και του Ινδο-Μεσογειακού Διαδρόμου. Η Κρήτη είναι το δυτικό άκρο αυτής της γραμμής — το σημείο όπου η Ασία συναντά τη Δύση και όπου δοκιμάζεται το αν ο αμερικανικός ηγεμονισμός μπορεί να μετατραπεί σε πολυεπίπεδη συνεργασία.
Η Κρήτη στο Μεσογειακό Τόξο: ο αμερικανικός άξονας εξισορρόπησης απέναντι σε Τουρκία και Κίνα
Η αμερικανική στρατηγική στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκεται σε φάση επιθετικής αναδιάταξης. Η Ουάσιγκτον, συνειδητοποιώντας ότι το κέντρο βάρους της παγκόσμιας ισχύος μετατοπίζεται από τη Δυτική Ευρώπη προς την Ευρασία, επιδιώκει να οικοδομήσει ένα μεσογειακό τόξο σταθερότητας που να αποτρέπει τη σύγκλιση τουρκικών, ρωσικών και κινεζικών επιρροών.Η Ελλάδα, και ιδιαίτερα η Κρήτη, έχουν αναδειχθεί σε προκεχωρημένο φυλάκιο αυτής της στρατηγικής.Από τον «Αναχωρητισμό» στη γεωγραφία της ισχύος
Η αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν και η μερική αναδίπλωση στη Μέση Ανατολή δημιούργησαν ένα γεωπολιτικό κενό που έσπευσαν να εκμεταλλευτούν η Κίνα, η Ρωσία και περιφερειακές δυνάμεις όπως η Τουρκία.
Η αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν και η μερική αναδίπλωση στη Μέση Ανατολή δημιούργησαν ένα γεωπολιτικό κενό που έσπευσαν να εκμεταλλευτούν η Κίνα, η Ρωσία και περιφερειακές δυνάμεις όπως η Τουρκία.
Η Ουάσιγκτον, αντιλαμβανόμενη ότι η «περιφέρεια» της Ευρώπης (Ανατολική Μεσόγειος – Ερυθρά Θάλασσα – Ινδικός Ωκεανός) γίνεται νέα ζώνη σύγκρουσης, επανέρχεται μέσω θαλάσσιων διαδρόμων και συμμαχιών. Αυτή είναι η ουσία του λεγόμενου «Μεσογειακού Τόξου»: ένα πλέγμα ενεργειακών, στρατιωτικών και πολιτικών συνεργασιών που συνδέουν την Ελλάδα, την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ.Η Ελλάδα ως γέφυρα και προπύργιο
Η αμερικανική στρατηγική βλέπει την Ελλάδα όχι μόνο ως σύμμαχο, αλλά ως κεντρικό κόμβο ελέγχου των θαλάσσιων ροών ανάμεσα στο Αιγαίο, τη Μεσόγειο και τη Βόρεια Αφρική.
Η αμερικανική στρατηγική βλέπει την Ελλάδα όχι μόνο ως σύμμαχο, αλλά ως κεντρικό κόμβο ελέγχου των θαλάσσιων ροών ανάμεσα στο Αιγαίο, τη Μεσόγειο και τη Βόρεια Αφρική.
Η ενίσχυση της Σούδας, οι νέες εγκαταστάσεις σε Αλεξανδρούπολη, Λάρισα και Στεφανοβίκειο, και η αμερικανική παρουσία σε ελληνικά λιμάνια συνθέτουν ένα στρατηγικό «τετράπλευρο» που επιτρέπει στις ΗΠΑ: να εποπτεύουν τον θαλάσσιο διάδρομο Μαύρη Θάλασσα – Ανατολική Μεσόγειος, να λειτουργούν ως εγγυητής για τις ισραηλινές και κυπριακές ενεργειακές υποδομές, και να ελέγχουν την προσέγγιση της Κίνας προς τα ευρωπαϊκά λιμάνια (Πειραιάς, Τεργέστη, Βενετία).
Η Ελλάδα, παράλληλα, ενισχύει τον ρόλο της ως ενεργειακός δίαυλος. Ο EastMed, ο Great Sea Interconnector και οι υποθαλάσσιες συνδέσεις με την Αίγυπτο και το Ισραήλ αποτελούν τμήμα αυτής της «θαλάσσιας γραμμής» που σταθεροποιεί την περιοχή υπό δυτική αιγίδα.
Η Ελλάδα, παράλληλα, ενισχύει τον ρόλο της ως ενεργειακός δίαυλος. Ο EastMed, ο Great Sea Interconnector και οι υποθαλάσσιες συνδέσεις με την Αίγυπτο και το Ισραήλ αποτελούν τμήμα αυτής της «θαλάσσιας γραμμής» που σταθεροποιεί την περιοχή υπό δυτική αιγίδα.
{inAds}
Χωρίς να επεκταθώ περισσότερο διότι ο χρόνος δεν το επιτρέπει, οι Αμερικανοί έχουν σύρει την γραμμή του νέου ψυχρού πολέμου. Από τον Βερίγγειο Πορθμό στις Βαλτικές χώρες, από εκεί στην Αλεξανδρούπολη και από την Αλεξανδρούπολη δια των ελληνοτουρκικών συνόρων προς νότο, ως το Σουέζ.Αξιοσημείωτη είναι και η ιδέα του IMEC
Η γραμμή αυτή διεμβολίζεται και αμφισβητείται, οικονομικά κυρίως, πάντως, προς ώρας όχι στρατιωτικά. Και από την Κίνα και από την Ρωσία και από την Τουρκία. Είναι οι τρείς δυνάμεις με τις οποίες η Ελλάδα πρέπει να ρυθμίσει τις σχέσεις της ενταγμένη στο αμερικανικό μεσογειακό τόξο.Η Κρήτη ως γεωπολιτικός πολλαπλασιαστής
Η Κρήτη είναι το θεμέλιο του αμερικανικού στρατηγικού σχεδίου.
Η Ναυτική Βάση της Σούδας αποτελεί: το μόνο βαθύ λιμάνι του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Μεσόγειο που μπορεί να φιλοξενήσει αεροπλανοφόρα και πυρηνοκίνητα υποβρύχια, κόμβο ανεφοδιασμού για επιχειρήσεις στη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τη Μαύρη Θάλασσα, και, κυρίως, σημείο ελέγχου του διαδρόμου Σουέζ-Κρήτη-Αδριατική, δηλαδή της «καρδιάς» του νέου μεσογειακού τόξου.
Η Κρήτη λειτουργεί πλέον ως A2/AD zone (ζώνη άρνησης πρόσβασης) για οποιαδήποτε δύναμη επιχειρεί να διεισδύσει από τον Νότο προς τη Μεσόγειο. Οι αμερικανικές και ισραηλινές επιχειρήσεις επανειλημμένα έχουν αξιοποιήσει τις υποδομές της, είτε για επιτήρηση ιρανικών ή ρωσικών κινήσεων, είτε για ανεφοδιασμό επιχειρήσεων στη Συρία και στη Λιβύη.
Η γεωγραφική της θέση — στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων — της δίνει αξία πολλαπλάσια από το μέγεθός της: ελέγχει ταυτόχρονα τα Βαλκάνια, τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Αυτός είναι και ο λόγος που οι ΗΠΑ επενδύουν στη δημιουργία «συμπληρωματικών εγκαταστάσεων» στην Κρήτη (UAV bases, logistics centers, intelligence nodes), συνδέοντας τη Σούδα με τη Λάρισα και το Στεφανοβίκειο σε ένα ενιαίο επιχειρησιακό πλέγμα.
Με τη νέα Αμυντική Συμφωνία ΗΠΑ-Ελλάδας (MDCA 2021, επέκταση 2022) οι Αμερικανοί απέκτησαν δικαίωμα μόνιμης πρόσβασης σε τέσσερις ελληνικές τοποθεσίες:Σούδα (Κρήτη) – θαλάσσιο και αεροπορικό hub, Αλεξανδρούπολη – logistics για Μαύρη Θάλασσα & Βαλκάνια, Λάρισα – UAV / ISR operations center, Στεφανοβίκειο – ελικόπτερα και τακτικές δυνάμεις Army Aviation. Μετά τις πλημμύρες ό,τι υπήρχε στο Στεφανοβίκειο μεταφέρθηκε στην Λάρισα.
Αυτά τα τέσσερα σημεία είναι διασυνδεδεμένα επιχειρησιακά, με την Κρήτη να λειτουργεί ως «νότιο άκρο» του δικτύου και την Αλεξανδρούπολη ως «βόρειο άκρο». Όταν π.χ. αμερικανικά UAV πετούν από τη Λάρισα ή τη Σούδα, τα δεδομένα τους διαβιβάζονται σε πραγματικό χρόνο στο NATO Intelligence Fusion Center στη Μ. Βρετανία. Ουσιαστικά μιλάμε για ένα ενιαίο ψηφιακό πεδίο μάχης που καλύπτει την Ανατολική Μεσόγειο.
Η Κρήτη λειτουργεί πλέον ως A2/AD zone (ζώνη άρνησης πρόσβασης) για οποιαδήποτε δύναμη επιχειρεί να διεισδύσει από τον Νότο προς τη Μεσόγειο. Οι αμερικανικές και ισραηλινές επιχειρήσεις επανειλημμένα έχουν αξιοποιήσει τις υποδομές της, είτε για επιτήρηση ιρανικών ή ρωσικών κινήσεων, είτε για ανεφοδιασμό επιχειρήσεων στη Συρία και στη Λιβύη.
Η γεωγραφική της θέση — στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων — της δίνει αξία πολλαπλάσια από το μέγεθός της: ελέγχει ταυτόχρονα τα Βαλκάνια, τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Αυτός είναι και ο λόγος που οι ΗΠΑ επενδύουν στη δημιουργία «συμπληρωματικών εγκαταστάσεων» στην Κρήτη (UAV bases, logistics centers, intelligence nodes), συνδέοντας τη Σούδα με τη Λάρισα και το Στεφανοβίκειο σε ένα ενιαίο επιχειρησιακό πλέγμα.
Με τη νέα Αμυντική Συμφωνία ΗΠΑ-Ελλάδας (MDCA 2021, επέκταση 2022) οι Αμερικανοί απέκτησαν δικαίωμα μόνιμης πρόσβασης σε τέσσερις ελληνικές τοποθεσίες:Σούδα (Κρήτη) – θαλάσσιο και αεροπορικό hub, Αλεξανδρούπολη – logistics για Μαύρη Θάλασσα & Βαλκάνια, Λάρισα – UAV / ISR operations center, Στεφανοβίκειο – ελικόπτερα και τακτικές δυνάμεις Army Aviation. Μετά τις πλημμύρες ό,τι υπήρχε στο Στεφανοβίκειο μεταφέρθηκε στην Λάρισα.
Αυτά τα τέσσερα σημεία είναι διασυνδεδεμένα επιχειρησιακά, με την Κρήτη να λειτουργεί ως «νότιο άκρο» του δικτύου και την Αλεξανδρούπολη ως «βόρειο άκρο». Όταν π.χ. αμερικανικά UAV πετούν από τη Λάρισα ή τη Σούδα, τα δεδομένα τους διαβιβάζονται σε πραγματικό χρόνο στο NATO Intelligence Fusion Center στη Μ. Βρετανία. Ουσιαστικά μιλάμε για ένα ενιαίο ψηφιακό πεδίο μάχης που καλύπτει την Ανατολική Μεσόγειο.
{inAds}
Δικτύωση πληροφοριών – “Intelligence nodes”
Η Κρήτη έχει αναδειχθεί σε σημείο «διασταύρωσης πληροφοριών» (communication relay και intelligence sharing) ανάμεσα σε ΗΠΑ, Ισραήλ και Ελλάδα.NSA & ΕΥΠ συνεργάζονται σε κοινές ακροάσεις θαλάσσιων επικοινωνιών από σταθμούς στη Σούδα και στη Γαύδο. IDF & US Navy συμμετέχουν σε κοινά προγράμματα Ηλεκτρονικού Πολέμου (ELINT) και αντι-drone τεχνολογιών. Η Κρήτη χρησιμοποιείται ως ενδιάμεσος κόμβος μεταφοράς δεδομένων για δορυφόρους SIGINT που επιτηρούν τη Μέση Ανατολή και τη Λιβύη.Έτσι η Σούδα και οι συμπληρωματικές εγκαταστάσεις γύρω της (Καστέλι, Ακρωτήρι, Τυμπάκι) συνδέονται με το ευρύτερο νατοϊκό δίκτυο παρακολούθησης του Aegean ISR Grid.
Συνολικά
Η Κρήτη είναι σήμερα ένα πολύ-στρωματικό στρατηγικό hub: επιχειρησιακό (πλοία, UAV, ανεφοδιασμός), πληροφοριακό (παρακολούθηση / SIGINT), και υποστηρικτικό (logistics & ανθρώπινο δυναμικό).Η Τουρκία ως απρόβλεπτος παράγονταςΗ Ουάσιγκτον αντιλαμβάνεται πως η Τουρκία δεν είναι πια ο αξιόπιστος σύμμαχος του Ψυχρού Πολέμου. Η πολιτική «στρατηγικής αυτονομίας» του Ερντογάν, η αγορά ρωσικών S-400, οι επαφές με τη Μόσχα και το Πεκίνο, και η φιλοδοξία για ηγεμονία στη Μεσόγειο («Γαλάζια Πατρίδα») τη φέρνουν σε τροχιά σύγκρουσης με τη Δύση. Γι’ αυτό και οι ΗΠΑ, χωρίς να εγκαταλείπουν πλήρως την Τουρκία, επενδύουν σε εναλλακτικούς άξονες — Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ, Αίγυπτο, Ινδία.
Η Κρήτη, σε αυτό το πλαίσιο, είναι το αντίβαρο στην τουρκική Αττάλεια και το Ακσάζ: ελέγχει τις ναυτικές προσβάσεις τουρκικών δυνάμεων και «δέχεται» τα δυτικά logistics που θα χρειάζονταν σε περίπτωση κρίσης. Η Τουρκία βλέπει αυτό το πλέγμα ως περικύκλωση — και δεν έχει άδικο. Το Μεσογειακό Τόξο είναι ουσιαστικά το αντι-Mavi Vatan δόγμα των ΗΠΑ.Η Κίνα και το «μεσογειακό παιχνίδι»
Η Κίνα έχει διεισδύσει ήσυχα στη Μεσόγειο μέσω επενδύσεων (COSCO στον Πειραιά, λιμάνια Αλγερίας, Ιταλίας και Αιγύπτου). Για τις ΗΠΑ, ο έλεγχος της Κρήτης είναι το ανάχωμα στη μετατροπή της Μεσογείου σε κινεζικό θαλάσσιο διάδρομο του BRI. Από τη Σούδα, οι Αμερικανοί επιτηρούν κινήσεις στον Πειραιά και τη Διώρυγα του Σουέζ — δύο κρίσιμους κρίκους της Belt and Road.
Η παρουσία τους στην Κρήτη λειτουργεί έτσι και ως μήνυμα προς το Πεκίνο: ο Νέος Δρόμος του Μεταξιού σταματά εδώ.
Η «Αμερικανική Μεσόγειος» του 21ου αιώνα
Η Ουάσιγκτον δεν βλέπει τη Μεσόγειο ως περιφέρεια, αλλά ως δοκιμαστικό πεδίο της νέας θαλάσσιας γεωπολιτικής. Στην καρδιά αυτού του σχεδίου βρίσκεται ένα τρίγωνο σταθερότητας: Κρήτη – Κύπρος – Ισραήλ. Κάθε πλευρά του τριγώνου υπηρετεί διαφορετικό σκοπό:Η Κρήτη: στρατιωτικός και επιχειρησιακός κόμβος του ΝΑΤΟ. Η Κύπρος: παρατηρητήριο και υποδομή για τη Μέση Ανατολή.Το Ισραήλ: τεχνολογικός και ενεργειακός πυλώνας.
Η ενοποίησή τους δημιουργεί ένα αμερικανικό «ανάχωμα» που εκτείνεται μέχρι την Ινδία, μέσω των συμμαχιών I2U2 και του Ινδο-Μεσογειακού Διαδρόμου. Η Κρήτη είναι το δυτικό άκρο αυτής της γραμμής — το σημείο όπου η Ασία συναντά τη Δύση και όπου δοκιμάζεται το αν ο αμερικανικός ηγεμονισμός μπορεί να μετατραπεί σε πολυεπίπεδη συνεργασία.
